TẬP CÁC CHỨC NĂNG SINH HOẠT HÀNG NGÀY VỚI DỤNG CỤ TRỢ GIÚP THÍCH NGHI (94)

I. ĐẠI CƯƠNG

1. Định nghĩa
Dụng cụ trợ giúp thích nghi là những sản phẩm, dụng cụ, trang thiết bị hoặc hệ thống kỹ thuật được người khuyết tật, được chế tạo đặc biệt hoặc có sẵn ngoài thị trường, dành để phòng ngừa, hỗ trợ cho người khuyết tật độc lập càng nhiều càng tốt trong đời sống hàng ngày.
2. Các loại dụng cụ
2.1. Dụng cụ để điều trị và tập luyện: Thanh song song, gối và nệm chống loét
2.2. Dụng cụ dành để chăm sóc cá nhân và bảo vệ
Dụng cụ dành cho tiểu không tự chủ; quần áo thích nghi và dụng cụ mặc cởi quần áo; ghế ngồi và miếng nâng bàn cầu; ghế ngồi; ghế khoét lỗ để ngồi tắm hoặc đi vệ sinh; ghế ngồi và thảm để tắm chống trượt; thanh tựa để đi vệ sinh; dụng cụ để tắm rửa, để lau, đề tắm bằng vòi sen
2.3 Dụng cụ để vận động cá nhân
Ván dịch chuyển, thang dây; miếng nâng người; gậy, khung tập đi; xe lăn, xe đạp ba bánh đẩy tới bằng hai cánh tay;
2.4. Dụng cụ dành cho những sinh hoạt gia đình
Bộ đồ ăn thích nghi; vòng để dĩa và dĩa có cái chặn; chậu rửa bát; chổi; kéo
2.5. Sắp xếp và dụng cụ thích nghi cho nhà cửa và các loại nội thất khác
Bàn, chỗ ngồi và giường điều chỉnh được; miếng gỗ nâng chân tủ, chân giường; thanh tựa; thiết bị mở và đóng các cửa ra vào, cửa sổ và màn; vòi nước có tay gạt; thang máy và máy nâng.
2.6.Dụng cụ để giao tiếp, thông tin và hệ thống tín hiệu
Kính lúp; giá để đọc sách và giá kê sách; dụng cụ lật trang giấy; cái dẫn bàn tay để viết; điện thoại; máy vi tính; bảng giao tiếp và hệ thống diễn tả thay lời nói.

II. CHỈ ĐỊNH

Người khuyết tật mất hoặc giảm khả năng thực hiện các chức năng sinh hoạt hàng ngày do bệnh tật mắc phải, tai nạn hoặc bẩm sinh.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Người bệnh đang trong giai đoạn cấp của bệnh.

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện: Bác sĩ, kỹ thuật viên hoạt động trị liệu hiểu và giải thích được cho người bệnh rõ về cách sử dụng dụng cụ.
– Khi chọn những dụng cụ thích nghi cho bất kì hoạt động nào, kỹ thuật viên phải cân nhắc tới những điều sau:
+ Dụng cụ phải phù hợp với mức độ khiếm khuyết của người bệnh. Người bệnh dùng được nó và có hiệu quả cao.
+ Dụng cụ phải an toàn (không gãy, làm sạch dễ dàng và nhanh chóng, không có cạnh sắc).
+ Dụng cụ phải vừa tiền, có thể thay thế được và dễ kiếm.
+ Bền lâu và cất giữ phải thuận tiện (nếu quá to không có chỗ cất có thể bị vứt đi).
2. Phương tiện: phương tiện cần thiết hỗ trợ thích hợp cho tập chức năng sinh hoạt hàng ngày.
– Bàn tập, ghế tập, giường tập.
– Gương tập.
– Dụng cụ thích nghi.
3. Người bệnh
– Được giải thích về mục đích, phạm vi, mức độ, thời gian, kỹ thuật tập các chức năng sinh hoạt hàng ngày với dụng cụ thích nghi.
– Người bệnh phải đồng ý sử dụng dụng cụ và hiểu cách sử dụng.
4. Hồ sơ bệnh án: chẩn đoán bệnh, chẩn đoán chức năng, phát hiện đánh giá và theo dõi kết quả tập.

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Bước 1: Lượng giá khiếm khuyết của người bệnh
2. Bước 2: Phân tích ảnh hưởng của khiếm khuyết lên chức năng:
Mất hoặc giảm khả năng ăn uống, tắm rửa, mặc quần áo, vui chơi giải trí?
3.Bước 3: Lập mục tiêu điều trị tổng quát thích hợp.
Sử dụng các dụng cụ trợ giúp thích hợp cho các sinh hoạt hàng ngày
4. Bước 4: Lập chương trình điều trị theo mục tiêu.
5. Bước 5: Thực hiện chương trình điều trị
Tập ăn, uống nước bằng cốc, rửa tay, mặt, vệ sinh, cởi mặc quần áo:: tập với các dụng cụ thích nghi.
6. Bước 6: Đánh giá hiệu quả của chương trình điều trị
Đánh giá hiệu quả sau sử dụng 1 tuần, 2 tuần, 4 tuần, 3 tháng, 6 tháng, 1 năm…

VI. THEO DÕI

Nếu thấy đỏ da, đau ở các điểm tỳ đè thì cần kiểm tra, chỉnh sửa lại cho phù hợp.

VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

– Đỏ da, loét do tì đè, đau giữa dụng cụ và vùng da tiếp xúc.
– Xử trí: Tránh tiếp tục tì đè lên vết đỏ da, loét do tì đè.