Trở thành sinh viên Y

MỞ ĐẦU

Chúc mừng bạn đã trở thành tân học sinh/sinh viên (HSSV) của trường y- nơi bạn học tập và rèn luyện để trở thành những cán bộ y tế, góp sức mình trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe.

Khi bắt đầu bước chân vào trường y, bạn có thể gặp những khó khăn nhất định do môi trường và điều kiện học tập thay đổi. Tài liệu nhỏ này được thiết kế nhằm giúp bạn nắm được một số kỹ năng học tập cơ bản và nhanh chóng bắt nhịp với môi trường học tập mới một cách hiệu quả nhất.

Cho dù bạn là sinh viên đại học, cao đẳng hay học sinh điều dưỡng, y sĩ, hộ sinh; là sinh viên dự bị, sinh viên mới hay những sinh viên đã có kinh nghiệm thì cuốn sách nhỏ này cũng sẽ rất hữu ích cho bạn, đặc biệt với những bạn HSSV là con em các dân tộc thiểu số Việt Nam. Bên cạnh đó, các thầy cô giáo chủ nhiệm, các cố vấn học tập hay những cán bộ của Phòng Công tác HSSV cũng có thể sử dụng thông tin trong cuốn sách này để hướng dẫn bạn học tập hiệu quả hơn.

Hy vọng rằng những thông tin trong cuốn sách này sẽ giúp bạn hiện thực hóa những kỹ năng học tập của chính mình thành kết quả học tập cao trong quá trình học tại trường y.

Chúc bạn thành công trong học tập và đóng góp tích cực vào sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cho đồng bào các dân tộc Việt Nam!
Pathfinder International Việt Nam

LÀM QUEN VỚI MÔI TRƯỜNG ĐẠI HỌC/ CAO ĐẲNG VÀ TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP

Khi bắt đầu vào học chuyên nghiệp, bạn cần hiểu rằng môi trường học tập cũng như sinh hoạt không còn giống như ở phổ thông nữa. Chúng tôi xin chia sẻ với bạn đôi điều về những khác biệt này để giúp bạn sớm thích nghi và học tập hiệu quả.

Không còn hiện tượng “thầy đọc, trò chép”. GV sẽ không đọc từng từ, từng chữ cho bạn chép như hồi học phổ thông nữa, vì cơ bản là lượng kiến thức cực lớn. Vì thế, hãy luyện cho mình kỹ năng ghi chép bài thật tốt.

Thời gian trên lớp ít hơn, thời gian tự học là chủ yếu. Ở phổ thông, GV sẽ giúp bạn ôn tập, đưa các mẫu, giới hạn nội dung. Tuy nhiên, giờ đây bạn sẽ phải tự làm những việc đó. Vì vậy, bạn hãy chủ động vạch ra kế hoạch cụ thể để hoàn thành công việc một cách đều đặn.

Chương trình học rất nặng. Bài học thì nhiều và khó trong khi bạn phải hoàn thành chúng trong khoảng thời gian ngắn hơn ở phổ thông. Do đó, hãy hình thành thói quen học tập ngay từ bây giờ, hãy chọn phương pháp học phù hợp với bạn và phát huy những điểm mạnh của mình.

Yêu cầu tư duy nhiều hơn. Không giống như phổ thông, môi trường đào tạo chuyên nghiệp yêu cầu bạn sử dụng kiến thức và các kỹ năng ở trình độ cao hơn, đặc biệt là kỹ năng suy luận và phân tích logic. Việc trả lời được câu hỏi “Tại sao?” và khả năng tìm ra ý nghĩa sâu xa của bài học được ưu tiên hơn so với việc ghi nhớ hay thuộc lòng thông thường. Do phải tự học nhiều, kĩ năng đọc hiểu (kĩ năng tìm đại ý, dàn ý …) và kĩ năng lưu trữ thông tin (nên có máy tính cá nhân) rất quan trọng. 2 kĩ năng này dều là những bước tư duy quan trọng.

Định hướng học tập rõ ràng hơn. Ở phổ thông, việc học kiến thức là những điều phổ quát, mang tính căn bản, nhưng trong các trường chuyên nghiệp, HSSV học kiến thức và kỹ năng sử dụng chính cho cuộc sống nghề nghiệp sau này (cuộc sống nghề nghiệp là các hoạt động có tổ chức để thực hiện một nghề nghiệp nhất định, được xây dựng dựa trên các kiến thức, kĩ năng và thái độ, được đào tạo).

Không ai thường xuyên kiểm tra sự có mặt của bạn trên lớp hay tại nơi thực hành nữa. Mặc dù trong các giờ học cũng có một số thầy cô (GV) điểm danh nhưng hầu hết họ để bạn tự giác đi học. Việc trốn tiết có thể biến thành thói quen và rất nguy hiểm vì dễ dẫn đến hiện tượng chán học. Ngược lại, nếu bạn đi học đầy đủ, bạn sẽ học tập tốt hơn rất nhiều và GV cũng dễ dàng nhớ tên cũng như có thiện cảm với bạn hơn.

Lớp học rất đông, ít sự quan tâm tới cá nhân hơn. Ở các trường chuyên nghiệp, mỗi lớp học có tới hàng trăm người và hầu như không ai biết hết mọi người trong lớp. Sẽ chẳng có ai biết bạn đang gặp khó khăn nếu bạn không nhờ giúp đỡ. Vì vậy, hãy tận dụng hiệu quả nhất những giờ học trên lớp và tại nơi thực hành. Hãy mỉm cười với bạn ngồi cạnh mình vì biết đâu đó sẽ là người học đôi hay học nhóm lý tưởng của bạn?

Tự do hơn nhưng nhiều trách nhiệm hơn. Không có gia đình ở bên cạnh, giờ đây bạn phải tự mình lo chỗ ăn, ở, các khoản chi tiêu cũng như hòa nhập đời sống xã hội. Hãy học cách ưu tiên các vấn đề quan trọng và sử dụng thời gian hợp lý, điều này sẽ góp phần mang đến thành công cho cuộc sống và tương lai lâu dài của bạn.

Thảo luận và tương tác đa chiều nhiều hơn. Tại bậc phổ thông, rất ít khi các bạn được thảo luận nhóm, sự tương tác chủ yếu là hỏi đáp qua lại với GV. Tuy nhiên khi học lên cao hơn trong các trường chuyên nghiệp thì các hoạt động thảo luận nhóm, thảo luận cặp đôi, làm việc nhóm là những tương tác thường xuyên được khuyến khích vì có hiệu quả cao trong học tập.

Nhiều cơ hội hơn. Môi trường học tập chuyên nghiệp tạo cho bạn nhiều khoảng thời gian và trải nghiệm để bạn hiểu mình hơn. Hãy tham gia nhiệt tình vào các hoạt động ngoại khóa và khám phá những tiềm năng còn ẩn giấu trong con người bạn cũng như nâng cao kĩ năng làm việc nhóm và tổ chức hoạt động.

Nhiều sự lựa chọn hơn. Ngoài những môn học bắt buộc, bạn có quyền lựa chọn một số môn học mà thậm chí bạn chưa nghe đến bao giờ. Hãy mạnh dạn khám phá những điều chưa biết qua các môn học mới và tận dụng những bài học thực hành, chúng sẽ rất có ích cho cuộc sống sau này của bạn. Về chuyên môn, ngành Y, Dược hiện vẫn ít các môn lựa chọn, đa số là bắt buộc, nhưng khi học tập, bạn vẫn có sự đầu tư công sức khác sau cho mỗi môn.

Học nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống và trải nghiệm. Bạn nên có thái độ học tập tích cực. Cho dù ở phổ thông, bạn có cho mình là người biết tất cả mọi thứ thì môi trường chuyên nghiệp sẽ là nơi giúp bạn nhận ra rằng “cái đã biết chỉ là giọt nước, còn điều chưa biết mới là đại dương bao la”.

SỬ DỤNG THỜI GIAN HIỆU QUẢ

“Một trong những bài học tốt nhất trong đời mà bất cứ ai cũng có thể học là làm thế nào để sử dụng thời gian hiệu quả” – William A. Irwin.

Nhiều tài liệu phải đọc, nhiều môn học, nhiều bài tập phải hoàn thành và áp lực thi cử luôn làm bạn lo lắng và căng thẳng. Việc sử dụng thời gian hiệu quả giúp bạn có thể làm được nhiều việc hơn. Mặc dù mỗi ngày của bạn cũng vẫn chỉ có 24 giờ, bạn không thể khiến thời gian quay ngược lại nhưng cùng với việc học tốt, nếu sử dụng thời gian hiệu quả, bạn vẫn có thêm thời gian để làm cho cuộc sống sinh viên thêm vui vẻ và ý nghĩa hơn.

Sau đây là một số cách giúp bạn sử dụng thời gian hiệu quả:

• Đặt mục tiêu học tập ngắn hạn và dài hạn;
• Lập kế hoạch cho mỗi ngày: hãy liệt kê danh sách các việc cần làm trong ngày. Thứ tự các công việc được sắp xếp từ quan trọng nhất đến các việc kém quan trọng hơn. Lập thời gian biểu để hoàn thành mỗi công việc;
• Chọn ưu tiên cho từng công việc dựa trên hai tiêu chí: tầm quan trọng và tính cấp bách theo bảng 2×2 như sau:

• Dành đủ thời gian để hoàn thành việc quan trọng nhất với chất lượng tốt nhất;
• Nói “Không” với những việc làm vô ích; Hạn chế những phân tán không cần thiết khi làm việc và học bài;
• Chia những việc lớn, cần nhiều thời gian thành những phần việc nhỏ hơn, mất ít thời gian hơn;
• Rà soát lại việc sử dụng thời gian, điều chỉnh lại nếu thấy cần;
• Giải lao khi cần thiết;
• Luôn cân bằng cuộc sống học tập, lao động và dành thời gian hợp lý để giải trí và việc riêng;
• Tìm động lực học tập tốt
• Xây dựng thời khóa biểu cho cả học kỳ, từng tháng hay từng tuần (các kế hoạch ngắn hạn và dài hạn)

Thời khóa biểu theo tuần cần chú ý:

• • Ước tính thời gian tự học cho mỗi tiết trên lớp;
  • Mỗi môn học cần đọc đi đọc lại 2-3 lần. Sắp xếp lịch tự học trước và sau khi lên lớp;
  • Dành nhiều thời gian cho môn học quan trọng;
  • Thời gian tự học ít nhất 1 giờ/lần;
  • Nên học 2–3 môn trong ngày.

ĐỂ GIỜ HỌC LÝ THUYẾT TRỞ NÊN THÚ VỊ HƠN

Vậy, cần làm gì để các giờ học lý thuyết trở nên thú vị hơn?
Bên cạnh vai trò của GV, bản thân bạn cũng giữ vai trò rất quan trọng để tạo nên những giờ học lý thuyết thú vị và mang lại hiệu quả thiết thực cho mình và cho cả lớp. Những gợi ý sau đây có thể sẽ giúp bạn có thêm hứng thú và tiếp thu nhiều kiến thức nhất thông qua những buổi học lý thuyết:

1. TRƯỚC BUỔI HỌC:

hãy tự mình chuẩn bị tốt nhất những việc sau:

• Nắm chắc lịch học để biết hôm nay mình được nghe giảng về nội dung gì;
• Hoàn thành các bài tập hoặc các nhiệm vụ được giao liên quan đến bài học;
• Đọc trước tài liệu để tự tạo cho mình một “Khung kiến thức” trước khi nghe giảng, Tìm kiếm thêm các tài liệu tham khảo liên quan đến chủ đề GV sẽ truyền đạt; đồng thời tăng khả năng nhớ các kiến thức liên quan đến chủ đề GV truyền đạt trên lớp;
• Ghi lại những điểm mình chưa rõ trong khi tự đọc tài liệu (kĩ năng đọc hiểu)
• Tích lũy những kiến thức, kinh nghiệm thực tế của bản thân (nếu có) về chủ đề sẽ được học; tham khảo các anh chị đi trước về nội dung học và GV giảng dạy.
• Mang theo các phương tiện, dụng cụ cần thiết phục vụ cho buổi học;
• Sắp xếp thời gian để tham gia đầy đủ tất cả các giờ GV lên lớp;
• Tới lớp đúng giờ (có thể sớm hơn một chút) để chuẩn bị sẵn sàng cho buổi học.

2. TRONG BUỔI HỌC:

để buổi nghe giảng của bạn hiệu quả hơn, bạn nên chủ động:

• Tìm một vị trí tốt nhất trong lớp để ngồi nghe giảng:
  Ngồi ở vị trí gần GV nhất có thể để giúp bạn dễ tập trung vào bài giảng, đồng thời tạo ấn tượng tốt với GV;
  Không nên ngồi cạnh những người bạn thân vì rất có thể các bạn sẽ nghĩ ra hàng tá câu chuyện thú vị để “thủ thỉ” trong khi GV giảng bài khiến bạn mất tập trung và xao nhãng việc nghe giảng.
• Chú tâm nghe giảng:
  • Vì sao cần chú tâm nghe giảng?
    Chú tâm nghe giảng sẽ giúp bạn nắm được trọng tâm và những nội dung chính của bài học: những giảng viên tốt sẽ giúp bạn làm điều này cũng như cung cấp các kinh nghiệm thực tế
     Chú tâm nghe giảng giúp bạn thêm tự tin và hứng thú trong khi đi học.
  • Cần nghe giảng như thế nào?
     Nghe để hiểu và ghi chép lại theo ý hiểu của bản thân;
     Tập trung nghe những nội dung chính, những phần quan trọng được GV nhấn mạnh (ví dụ những nội dung GV nhắc đi nhắc lại, GV nhắc HSSV lưu ý, GV giải thích kỹ hơn, GV nói nhấn mạnh hoặc viết lên bảng hay giấy khổ lớn,…);
     Tập trung nghe những nội dung bạn thấy khó hiểu khi tự đọc tài liệu; nếu có câu hỏi, mạnh dạn giơ tay xin phép GV được đặt câu hỏi;
     Không nên xem nhẹ việc nghe giảng vào đầu và cuối buổi học vì GV thường dẫn dắt và đưa ra những mục tiêu học tập vào đầu buổi học, sau đó chốt lại những nội dung chính vào cuối buổi học;
     Tránh phân tâm khi nghe giảng, tạm gác lại những chỗ khó hiểu để tìm hiểu sau.
• Chú ý quan sát GV trong quá trình nghe giảng:
  Bên cạnh việc chăm chú lắng nghe, việc chú ý quan sát các ngôn ngữ không lời của GV cũng có ý nghĩa rất quan trọng. Kết hợp với lời nói, nhiều GV sẽ dùng những ngôn ngữ cơ thể (không lời) để minh họa sinh động các ý tưởng của bài giảng, để động viên khích lệ HSSV trong buổi học, để nhấn
  mạnh những nội dung chính HSSV cần lưu ý, và cũng có khi để thể hiện những thái độ với những ý tưởng, hành vi nghề nghiệp.
• Ghi chép cẩn thận trong quá trình nghe giảng:
  Ghi chép thật đầy đủ để hiểu rõ hơn những hướng dẫn, gợi ý, hay những tài liệu mà GV đề cập trên lớp;
• Cách ghi chép hiệu quả:
  • Ghi theo dàn ý gồm những ý chính, những khái niệm/định nghĩa, những thông tin được ghi lên bảng, được nhắc đi nhắc lại hoặc được nhấn mạnh;
  • Ghi theo ý hiểu của mình, đừng cố ghi chép đầy đủ từng từ của GV;
  • Bắt đầu ghi những điểm chính/từ khóa ở đầu dòng;
  • Nếu không kịp ghi đầy đủ các thông tin, giữa các điểm chính có thể để trống để bổ sung thông tin sau;
  • Ghi chép gọn gàng để dễ sử dụng và tránh mất thời gian ghi chép lại.
• Mạnh dạn phát biểu ý kiến và đặt câu hỏi khi chưa hiểu rõ nội dung bài học:
  • Vì sao cần phát biểu ý kiến và đặt câu hỏi?
    Phát biểu hoặc đặt câu hỏi sẽ khiến cho bạn tập trung hơn vào nội dung bài giảng.
  • Làm thế nào để có thể dễ dàng phát biểu trước cả lớp?
     Nên tập thói quen hình thành các câu hỏi trong quá trình nghe giảng;
     Nên đặt câu hỏi liên quan đến những nội dung chính của buổi học; bám sát tài liệu giáo khoa trước, mở rộng các tài liệu tham khảo sau (khi dùng các tài liệu tham khảo phải trích dẫn nguồn)
     Hãy ghi những ý kiến hoặc câu hỏi ra giấy trước khi phát biểu.
  • Tích cực tham gia vào các phần thảo luận trên lớp;
  • Trao đổi với GV để tìm và sử dụng thêm các tài liệu tham khảo phù hợp

3. SAU BUỔI HỌC

Dành thời gian xem xét và hoàn chỉnh phần ghi chép của mình càng sớm càng tốt (trong vòng một ngày sau khi kết thúc buổi học).
Thường xuyên xem lại các ghi chép của mình, tổng hợp lại một cách khoa học và có hệ thống (xem phần kỹ năng ghi chép).
Sắp xếp thời gian tự học và chủ động hoàn thành các bài tập được giao.
Học phải đi đôi với hành, bạn cần chủ động áp dụng những điều đã học được để thực hành và từng bước hoàn thiện các kỹ năng chuyên môn thông qua việc tự đánh giá mức độ thành thạo kỹ năng của bản thân qua mỗi lần thực hành.
Thành lập ra các nhóm bạn cùng học, cùng trao đổi và thảo luận để rút ra kiến thức và kinh nghiệm cho bản thân.

HỌC TẬP THEO NHÓM

Sau đây là liệt kê một số lợi ích chính của việc học nhóm, gợi ý cách lập nhóm và làm thế nào để tăng hiệu quả của việc học theo nhóm:

Lợi ích của học tập theo nhóm:

Cải thiện việc ghi chép và lưu trữ của bạn: các thành viên trong nhóm có thể giúp bạn cải thiện việc ghi chép trên lớp bằng cách trao đổi thông tin hoặc chia sẻ vở ghi chép với nhau, chia sẻ các nguồn tài liệu liên quan đến môn học. Thực chất, đây là việc cải thiện lưu trữ thông tin cho bạn. Nếu bạn, vì một lý do nào đó phải nghỉ học, thành viên khác có thể ghi chép cho bạn và sẽ giải thích lại cho bạn sau.
Chia sẻ trí tuệ: mỗi người có những điểm mạnh và điểm yếu khác nhau. Bằng cách tham gia nhóm học tập, điểm yếu của người này sẽ được bổ sung bởi điểm mạnh của người khác, do vậy bạn có thể tận dụng trí tuệ của các thành viên khác trong nhóm.
Tạo hệ thống hỗ trợ: học tập theo nhóm còn có thể đem lại sự hỗ trợ tinh thần. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, các thành viên khác có thể giúp bạn lấy lại động lực hoặc truyền thêm động lực. Nếu một mình bạn ngồi học cả ngày trong thư viện hay giảng đường, bạn sẽ thấy rất nhàm chán và buồn ngủ. Nhưng nếu học theo nhóm, bạn sẽ thấy hứng khởi hơn trong học tập, kết quả là bạn có khả năng học được lâu hơn.
Đọc được nhiều tài liệu hơn: học tập theo nhóm giúp bạn đọc được nhiều tài liệu hơn. Nếu các bạn có quá nhiều tài liệu phải đọc, các bạn hãy chia nhau mỗi người đọc một phần hay một chủ đề rồi sau đó trình bày và trao đổi lại trong nhóm. Như vậy, không chỉ nhắc lại kiến thức, mà cả kĩ năng trình bày vấn đề của bạn được cải thiện.
Kĩ năng trình bày vấn đề: là cơ sở cho việc tư vấn cho bệnh nhân. Bác sĩ không phải nhân viên bán hàng, vì vậy trong tư vấn, việc cung cấp thông tin giữ vai trò chính yếu, sau đó mới đến thuyết phục.

Các loại nhóm học tập:

Có nhiều loại nhóm học. Hầu hết là các nhóm học tập có liên quan đến môn học. Các HSSV trong cùng một nhóm có thể đã quen nhau trước đó hoặc chưa từng tiếp xúc. Một số nhóm học có thể do GV tạo ra hoặc do chính HSSV tự thành lập. Hoặc các nhóm học tập có thể do các phòng ban như Phòng Công tác HSSV hay Văn phòng Đoàn tạo ra. Cũng có khi nhóm được tạo ra theo cách ngẫu nhiên khi tham gia học tập trên lớp hay tại bệnh viện. Một số nhóm được tạo ra từ các bạn đồng hương hay cùng dân tộc.
Hãy tìm một nhóm học tập thật phù hợp với bạn!

Một nhóm học tập hiệu quả:

Bao nhiêu bạn là vừa?
Nhóm học tập hiệu quả nhất nên gồm bốn đến sáu bạn. Nếu nhóm nhỏ quá, bạn dễ bị đi lạc hướng và không đủ người để hoàn thành hết công việc. Ngược lại, nếu nhóm lớn quá sẽ rất khó tổ chức quản lý và dễ có một số bạn không tham gia tích cực.
Những ai nên tham gia một nhóm?
Nhóm tốt nhất nên gồm những bạn có chung sở thích, chung mục đích học tập. Thông thường bạn sẽ mong muốn các thành viên trong nhóm chú ý học tập trên lớp, ghi chép tốt và hay đặt câu hỏi trong nhóm. Tuy nhiên, nếu trong nhóm có nhiều bạn có kiến thức và kinh nghiệm khác nhau, các bạn sẽ có nhiều cơ hội sáng tạo và học tập lẫn nhau.
Học nhóm ở đâu?
Việc học nhóm nên thực hiện ở nơi yên tĩnh, đủ rộng để học tập và trao đổi.
Ví dụ như: phòng tự học, giảng đường, kí túc xá hoặc nhà riêng …
Một buổi học nhóm trong bao lâu?
Một buổi học nhóm không nên kéo dài quá 2–3 giờ. Nếu buổi học quá dài, các thành viên có khuynh hướng kém nhiệt tình và ít chú ý. Ngược lại, nếu buổi học quá ngắn, bạn không thể thảo luận hết nội dung, các vấn đề không được xem xét kỹ càng dẫn đến việc học nhóm sẽ kém hiệu quả.
Khi nào?
Nên có lịch học nhóm cố định vào một ngày trong tuần. Lên lịch cố định sẽ giúp các thành viên có kế hoạch trước và có sự chuẩn bị chu đáo trước mỗi buổi học nhóm.
Bên cạnh đó, ngoài tập trung học, nhóm nên có những buổi sinh hoạt nhóm, vui chơi giải trí, thể thao, tâm sự bạn bè qua đó sẽ hiểu nhau hơn và gắn kết tình cảm hơn, nhóm học sẽ tồn tại lâu hơn qua tình bạn bè.
Để mỗi buổi học nhóm hiệu quả hơn:
♦Hình thành nhóm học tập ngay từ đầu học kỳ và gặp nhau thường xuyên dựa trên lịch học, thời gian làm bài tập và dựa trên lịch thi, kiểm tra.
♦Tạo mục đích, mục tiêu rõ ràng cho mỗi buổi học: điều này giúp cho việc tập trung trong thảo luận và sử dụng thời gian hiệu quả.
♦Thảo luận và thống nhất với tất cả các thành viên trong nhóm về những nội dung sau:
+ Những mong đợi và những quy định của nhóm;
+ Lịch làm việc nhóm;
+ Vai trò và trách nhiệm của từng thành viên sao cho đồng đều;
+ Cách thức chia sẻ thông tin liên lạc thường xuyên trong nhóm;
+ Nơi học nhóm (trường, kí túc xá hay nhà riêng);
+ Mỗi thành viên cần tôn trọng thời gian của người khác bằng cách đến đúng giờ và chuẩn bị chu đáo, khi phát biểu cần ngắn gọn, cô đọng và phù hợp.
♦Chấp nhận cách học hay phương pháp học tập khác nhau: nhiều khi bạn học hỏi được rất nhiều từ những cách học khác nhau.
♦Chuẩn bị chu đáo:
Bạn sẽ không thể đóng góp cho nhóm được nếu bạn không có sự chuẩn bị.
Luôn nhớ rằng bạn và các thành viên phải đọc tài liệu hôm trước và hoàn thành các phần công việc được giao trước khi đến học nhóm.
♦Tham gia tích cực:
Mỗi người nên lần lượt giảng giải cho cả nhóm về những nội dung đã học.
Giảng giải giúp bạn chuẩn bị bài kỹ hơn, hiểu chủ đề một cách đúng và đầy đủ hơn.
♦Tập trung:
Mỗi buổi học nên có một nhóm trưởng. Nhóm trưởng có trách nhiệm điều hành và đảm bảo các thành viên khác tập trung vào chủ đề học tập của buổi đó. Nếu xuất hiện các sai lệch lớn, nên chuyển nó thành chủ đề cho buổi khác. Nên giải lao sau mỗi giờ để đảm bảo các thành viên không quá mệt mỏi.
Bạn nên làm gì nếu cảm thấy đơn độc trong nhóm?
Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi và thất vọng vì sự khác nhau trong cách học và trong giao tiếp, hay bạn cảm thấy kém tự tin khi tham gia học nhóm. Bạn hãy:
♦Kiên trì: nên nhớ rằng bạn cũng có nhiều cơ hội đóng góp cho nhóm như những người khác;
♦Trao đổi với GV hay nhóm trưởng, có thể họ có những gợi ý cho bạn;
♦Hãy sáng tạo trong khi học tập với các bạn khác hoặc tự hình thành nên nhóm của mình.

TĂNG CƯỜNG NGÔN NGỮ

Ngôn ngữ (từ vựng, ngữ pháp, ngữ dụng- ở đây không chỉ là từ chuyên môn) hết sức quan trọng vì nó mã hóa quan điểm, tư tưởng của bạn. Mặt khác, phát triển ngôn ngữ còn giúp bạn hiểu (giải mã) ý tưởng hay nói chung là những gì ngưới khác muốn truyền đạt cho bạn.
Ngôn ngữ viết quan trọng đối với việc học thuật, phát triển lý thuyết. Ngôn ngữ nói quan trọng cho tương tác, giao tiếp của bạn trong cả môi trường học tập lẫn môi trường nghề nghiệp.
Trong tiếng Việt, không có hiện tượng biến hình nên chúng ta có cảm giác đạt vốn từ vựng dễ dàng. Nhưng thật ra, chúng ta vẫn có hiện tượng gán nghĩa cho từ, hoặc đưa những trường nghĩa từ những góc nhìn khác nhau. Vì vậy, việc trau dồi từ vựng nên được hiểu theo sự phát triển ngữ dụng của từ. Trong môi trường học tập của ngành y, các bạn HSSV mới, nhất là một số bạn người dân tộc thiểu số có hạn chế về ngôn ngữ phổ thông và từ ngữ chuyên môn. Việc tăng cường vốn từ vựng nói riêng và phát triển ngôn ngữ nói chung, là vô cùng quan trọng giúp bạn học tập hiệu quả hơn. Bạn nên chú trọng ngôn ngữ càng sớm càng tốt.

Dưới đây là một vài chiến lược bạn có thể áp dụng để làm phong phú thêm vốn từ (theo nghĩa rộng là cả ngữ pháp và nhất là ngữ dụng):

Đọc sách thường xuyên:

Bạn chỉ có thể cải thiện vốn từ của mình qua việc đọc thật nhiều sách. Hầu hết chúng ta học từ qua việc đọc các loại sách như: sách giáo khoa, sách chuyên ngành, tạp chí và báo. Hãy cố gắng đọc các chủ đề khác nhau, các loại tài liệu khác nhau, và từ nhiều góc nhìn khác nhau. Hãy nhớ, ngay cả khi phát triển cùng một chủ đề, các tác giả khác nhau vẫn đưa ra các góc nhìn với việc thể hiện ngôn ngữ phong phú. Tuy nhiên, bạn cần có chiến lược đúng. Nếu không, dù có đọc nhiều sách nhưng vốn từ của bạn chưa chắc đã tăng lên. Chìa khóa cho việc tăng thêm vốn từ vựng qua việc đọc sách là bạn cần hiểu được nghĩa của những từ mà bạn gặp trong mối quan hệ tác giả- tác phẩm (ngữ dụng). Để có thể hiểu nghĩa (ngữ nghĩa) của những từ này, đôi khi bạn cần sử dụng từ điển chuyên ngành.

Tìm được càng nhiều mối liên hệ của từ càng tốt:

Để không quên từ mới thì khi học bạn nên đọc to từ đó nhằm kích thích vùng nhớ âm thanh. Bên cạnh đó bạn nên tìm thêm nhiều từ đồng nghĩa với từ đó mà bạn đã biết.
Ngoài ra, bạn có thể liệt kê tất cả những thứ có thể khiến bạn nghĩ đến nghĩa của từ đó. Bạn cũng có thể gieo vần cho các từ này hoặc sử dụng các trò chơi chữ để tăng khả năng nhớ từ của bản thân.
Chơi các trò chơi đố từ:
Chơi trò này là một cách để bạn xây dựng được vốn từ rất hiệu quả. Các trò chơi này không chỉ giúp bạn thêm ngữ nghĩa, ngữ dụng mới mà chúng sẽ làm bạn cảm thấy vui vẻ, và chắc chắn bạn sẽ rất hứng thú để dành thêm thời gian và công sức cho việc xây dựng vốn từ của bạn theo cách này.
Sử dụng từ nhiều lần:
Việc sử dụng các từ lặp đi lặp lại là một cách tốt để phát triển vốn từ của bạn. Nếu bạn thực sự muốn nhớ để sử dụng những từ này, bạn nên sử dụng chúng vài lần trong một ngày, hàng ngày để lưu chúng trong bộ nhớ của bạn. Trong khi học lâm sàng, bạn cần lưu ý cách dùng và sử dụng các từ chuyên môn của các GV, các cán bộ y tế khi giao tiếp với bệnh nhân hoặc khi ghi chép vào hồ sơ bệnh án.

KỸ NĂNG ĐƯA Ý KIẾN PHẢN HỒI
Kỹ năng phản hồi là một phần rất quan trọng trong giao tiếp hàng ngày nói chung và trong môi trường học tập của HSSV y khoa nói riêng. Khi một người nhận được những phản hồi mang tính xây dựng, nó sẽ giúp cho họ sẵn sàng thay đổi để hoàn thiện mình hơn và tối đa hóa khả năng của mình.
Phản hồi có thể được thực hiện theo hai cách: phản hồi xây dựng (hay còn gọi là phản hồi tích cực) và phản hồi theo xu hướng “khen và chê”.
Phản hồi xây dựng là đưa ra những thông tin cụ thể, trọng tâm vào vấn đề và dựa trên sự quan sát, nêu lên những điểm tích cực và những điểm cần cải thiện.
Phản hồi theo xu hướng “khen và chê” là những đánh giá mang tính cá nhân, chung chung, không rõ ràng, chú trọng vào con người và dựa trên quan điểm, cảm nhận của người đưa ý kiến phản hồi.
Trong quá trình học tập, cũng có khi bạn là người nhận phản hồi từ các GV và bạn bè, nhưng cũng có khi bạn chính là người đưa ý kiến phản hồi cho chính GV hoặc bạn bè của mình. Nhưng dù ở vai trò nào, bạn hãy cố gắng để đừng bị rơi vào cái bẫy của kiểu phản hồi “khen và chê”.
Các nguyên tắc cần nhớ khi đưa ý kiến phản hồi xây dựng:
1. Chỉ nên đưa ý kiến phản hồi khi có sự chấp thuận của người nhận.
2. Đưa ý kiến phản hồi càng sớm càng tốt, khi mà sự việc vẫn còn “tươi mới” trong đầu của cả người đưa và người nhận phản hồi. Tuy nhiên, khi đưa ý kiến phản hồi những điểm cần cải thiện, cần lưu ý: nếu ngay khi sự việc xảy ra, tâm trạng của người đưa hoặc người nhận phản hồi không tốt, hãy dành thời gian ngắn để cả hai phía bình tĩnh trở lại và người đưa phản hồi sắp xếp ý tưởng cho hợp lý, có được giọng nói, ngữ điệu phù hợp. Khi cả hai phía đã “sẵn sàng”, khi đó hãy tiến hành phản hồi.
3. Chọn địa điểm thích hợp, đặc biệt là khi đưa ý kiến phản hồi những vấn đề cá nhân cần cải thiện, nên chọn chỗ riêng tư.
4. Người đưa phản hồi cần dựa trên những hành vi cụ thể, những hiện tượng vừa quan sát và ghi chép được để phản hồi, không tự đánh giá, áp đặt hoặc suy diễn.
5. Hãy bắt đầu phản hồi bằng cách nêu bật những điểm tích cực trước; nên đưa ra những điểm cần cải thiện “tại đây và hiện nay”, không nên xâu chuỗi những lỗi, khuyết điểm trong quá khứ, trừ trường hợp cần nhấn mạnh những hành vi có tính chất hệ thống.
6. Không nên đưa ra quá bốn điểm cần cải thiện trong một lần phản hồi.
7. Khi phản hồi về những điểm cần cải thiện, nên chú trọng vào những hành vi có thể thay đổi, thảo luận giải pháp cải thiện một cách cụ thể.
8. Khuyến khích người nhận phản hồi tự đưa ra giải pháp, sử dụng những câu hỏi mở như: anh/chị thấy việc này thế nào? Nếu lần sau làm lại việc này, anh/chị sẽ làm khác đi như thế nào? …
9. Phản hồi là vì người nhận, không vì người đưa phản hồi. Do vậy khi đưa phản hồi, bạn cần nhạy cảm với những tác động của những thông tin mà bạn đưa ra.
Cần đặc biệt lưu ý: người nhận phản hồi có sẵn sàng cải thiện hay không lại phụ thuộc nhiều vào cách thức bạn đưa ý kiến hơn là nội dung bạn phản hồi. Do vậy, trong quá trình đưa phản hồi, bạn nên:
 Đi thẳng vào vấn đề, tránh vòng vo;
 Chân thành, tránh dùng câu phức. Sự chân thành nói lên mối quan tâm, tôn trọng của bạn đối với người nhận phản hồi. Trong câu phức: “Nam, anh làm việc rất chăm chỉ, nhưng…”, khi từ “nhưng” được đặt ở giữa câu, có nghĩa là “đừng tin vào điều mà tôi nói trước đó”. Do vậy, hãy thận trọng khi sử dụng những từ “nhưng; tuy nhiên…”;
 Chú ý đến giọng nói của bạn: âm sắc trong giọng nói cũng truyền tải tầm quan trọng của vấn đề và sự quan tâm của người đưa phản hồi. Giọng nói cáu kỉnh, thất vọng sẽ dễ chuyển phản hồi tích cực, mang tính xây dựng thành phê phán;
Phản hồi tích cực thường được sử dụng như một công cụ hữu ích trong môi trường giáo dục. Trong quá trình học tại trường, bạn sẽ thường xuyên gặp các tình huống GV đưa phản hồi cho HSSV, HSSV phản hồi cho nhau trong quá trình thực hành, thậm chí HSSV cũng có thể đưa phản hồi cho GV. Dù phản hồi được thực hiện dưới hình thức nào, nhưng nếu những nguyên tắc cơ bản trên được sử dụng thường xuyên và nếu bạn nghiêm túc cân nhắc những phản hồi tích cực để cải thiện mình thì đó sẽ là con đường ngắn nhất đi đến đích hoàn thiện các kỹ năng của bản thân.

KINH NGHIỆM HỌC TẠI PHÒNG THỰC HÀNH TIỀN LÂM SÀNG (SKILLS-LAB)
Một trong những đặc điểm riêng có của HSSV trường y, đó là năng lực chuyên môn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng chăm sóc sức khỏe, thậm chí đến cả tính mạng của bệnh nhân.
Trong các quyền của khách hàng khi nhận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe thì “Quyền được hưởng dịch vụ an toàn” được đặt lên hàng đầu trong mọi tình huống.
Như vậy, việc học tại skills-lab sẽ giúp gì cho HSSV trường y?
Thứ nhất, skills-lab giúp HSSV làm quen và thực hành thành thạo các kỹ năng chuyên môn trên mô hình hoặc bệnh nhân giả trước khi thực hành trên lâm sàng với bệnh nhân thật;
Thứ hai, tại skills-lab, HSSV có cơ hội thực hành chăm sóc sức khỏe cho những trường hợp bệnh hiếm gặp trên lâm sàng (ví dụ: bệnh theo mùa…);
Thứ ba, thực hành tại skills-lab hiệu quả sẽ đảm bảo mọi HSSV đều được thực hành các kỹ năng, cho dù trên lâm sàng có ít hoặc rất ít bệnh nhân;
Thứ tư, tại skills-lab, HSSV có thể thực hiện nhiều lần một kỹ năng mà không sợ phiền toái như thực hành với bệnh nhân thật.
Làm thế nào để việc học tại skills-lab thực sự hiệu quả?
10 kinh nghiệm dưới đây rất có thể sẽ có ích cho bạn!
1. Nắm vững lý thuyết và các bước thực hành theo bảng kiểm kỹ năng: nhờ vậy, khi quan sát GV hoặc các HSSV khác trình diễn, bạn sẽ dễ dàng hình dung được trình tự của các bước, hiểu được kỹ năng đó đang được trình bày ở bước nào? Yêu cầu cần đạt của mỗi bước ra sao? Từ đó bạn có thể tự mình thực hành và hoàn thiện kỹ năng ngay tại skills-lab.
2. Hoàn thiện các nhiệm vụ được giao trước khi đến skills-lab (ví dụ: nghiên cứu tình huống hoặc kịch bản đóng vai, chuẩn bị các phương tiện đóng vai).
3. Hãy chuẩn bị bút chì có đầu tẩy để ghi chép vào bảng kiểm kỹ năng trong khi quan sát thực hành, như vậy bạn có thể dùng cùng một bảng kiểm để quan sát thực hành nhiều lần khác nhau cho một kỹ năng.
4. Quan sát kỹ phần trình diễn mẫu và đối chiếu với bảng kiểm kỹ năng để ghi lại các nhận xét, thắc mắc của bạn trong khi quan sát.
5. Hóa thân vào nhân vật khi đóng vai: trong khi học tại skills-lab, bạn cần nghiêm túc coi mô hình hoặc người bệnh giả định là người bệnh thực sự trong những tình huống cụ thể để rèn luyện kỹ năng giao tiếp, rèn luyện y đức và thái độ chuẩn mực đối với người bệnh. Có như vậy bạn sẽ cảm thấy không quá khác biệt khi chuyển sang tiếp xúc với người bệnh thực sự và giúp bạn có kỹ năng giải quyết tình huống trên lâm sàng tốt hơn.
6. Kiên trì thực hành và tự đánh giá bản thân cũng như quan sát và phản hồi phần thực hành của các HSSV khác theo bảng kiểm.
7. Luôn sử dụng kết quả ghi chép trong khi quan sát kết hợp với kiến thức và kinh nghiệm bản thân để trao đổi với GV và các HSSV khác ngay sau mỗi phần quan sát hoặc thực hành để nhanh chóng đạt đến mức thành thạo và chuẩn hóa kỹ năng trên mô hình trước khi đi thực hành lâm sàng ở bệnh viện.
8. Luôn áp dụng kỹ năng phản hồi tích cực khi thảo luận với GV cũng như đưa ý kiến phản hồi cho các bạn HSSV khác sau mỗi lần quan sát trình diễn kỹ năng.
9. Dùng 1 cuốn sổ nhỏ bỏ túi áo blouse để ghi lại một cách súc tích các ý kiến phản hồi sau mỗi ca thực hành để phát huy những điểm mạnh và cải thiện ngay những điểm chưa chuẩn mực trong những lần thực hành sau.
10. Nên mang theo cuốn sổ đã ghi chép những kinh nghiệm tích lũy được trong quá trình thực hành tại skills-lab để tham khảo khi thực hành lâm sàng tại bệnh viện.

KINH  NGHIỆM  ĐI  HỌC LÂM SÀNG  Ở BỆNH VIỆN
Sau những trải nghiệm tại phòng skills-lab, bạn sẽ bước vào một môi trường thực tế chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân. Với sự hỗ trợ của GV và các nhân viên y tế hướng dẫn lâm sàng, bạn sẽ thực hiện công việc như một nhân viên y tế thực thụ.
Để hoàn thành tốt các mục tiêu và chỉ tiêu thực hành lâm sàng cũng như tích lũy kinh nghiệm, hoàn thiện các kỹ năng nghề nghiệp cho tương lai, ngoài sự nỗ lực của bản thân thì việc tham khảo những kinh nghiệm học lâm sàng được đúc kết dưới đây từ chính các thế hệ HSSV y khoa đi trước có thể sẽ giúp việc học lâm sàng của bạn trở nên hiệu quả hơn:
 Trước hết, KINH là sự đúc kết, sự cô đọng chọn lọc: trước khi đi học lâm sàng, lời khuyên với bạn là cần:
+Dùi mài KINH sử để nắm vững lý thuyết và thực hành thành thạo kỹ năng trên mô hình và bệnh nhân giả định theo bảng kiểm, đọc các tài liệu tham khảo và xem trước video clip về các kỹ năng lâm sàng;
+Tích lũy KINH nghiệm bản thân qua thực hành tại skills-lab;
+Tham khảo KINH nghiệm học lâm sàng của các HSSV khóa trước, tìm kiếm lời khuyên của GV và cán bộ hướng dẫn để có kế hoạch học tập hiệu quả.
 NGHIỆM là quá trình suy đi xét lại. Khi đến các cơ sở thực hành, bạn cần:
+Quan sát, xem xét vấn đề và các cách giải quyết vấn đề ở nhiều góc độ khácnhau trong những tình huống, từng trường hợp cụ thể;
Đối chiếu, so sánh với lý thuyết đã học về một bệnh/một triệu chứng/một quy trình kỹ thuật mà bạn đã quan sát được;
+Tự rút ra những cách ứng xử và giải quyết vấn đề của bản thân trong trường hợp/tình huống cụ thể đó.
 ĐI nghĩa là phải vận hành. Đến bệnh viện, bạn cần chủ động:
+ĐI tìm người bệnh để học;
+ĐI tìm câu trả lời trên những người bệnh cụ thể chứ không phải học thuộc câu trả lời trên lý thuyết;
+ĐI tìm giảng viên/cán bộ hướng dẫn/nhân viên y tế của cơ sở thực hành để: quan sát họ làm, quan sát họ nói, họ trao đổi với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân, với các đồng nghiệp khác về chuyên môn;
+ĐI tìm đến các thủ thuật để được thực hiện và có trải nghiệm thực tế;
+ĐI thì mới tìm được cái hay cái mình cần học, mới thấy thực tế lâm sàng là đa dạng và mới tích lũy được kinh nghiệm lâm sàng cho bản thân;
+ĐI thì mới tạo cho mình một tác phong năng động, một hứng thú học tập để hoàn thành tốt các mục tiêu thực hành lâm sàng.
 HỌC là học những kiến thức-thái độ-kỹ năng trong thực tế cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe để phục vụ thi cử và áp dụng vào thực tế nghề nghiệp của bản thân sau này. Đến bệnh viện, bạn cần:
+HỌC cách chuẩn bị: cần tự mình xác định mục tiêu rõ ràng cho mỗi ngày học lâm sàng, chuẩn bị sẵn sàng mọi thứ cần thiết để mang theo khi đi học lâm sàng, bao gồm:
◊ Sách vở để xem lại lý thuyết (khi cần);
◊ Bút và cuốn sổ nhỏ bỏ túi để ghi chép khi nghe giảng hoặc ghi những kết quả bạn đã được quan sát/trải nghiệm trong khi đi lâm sàng;
◊ Bảng kiểm kỹ năng + bút chì có đầu tẩy để quan sát và đánh giá thực hành kỹ năng (của bản thân và của những HSSV khác bạn quan sát được);
◊ Áo blouse sạch sẽ, không nhàu nát;
◊ Ống nghe hoặc các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV;
◊ Thẻ ra vào bệnh viện (nếu có yêu cầu);
◊ Chăn, màn để trực đêm (nếu cần).
+HỌC cách hỏi:
◊ Hỏi gì? Hỏi khi thấy lạ, thấy khác với những điều mình đã học, đã biết;
◊ Hỏi ai? Hỏi bạn bè, hỏi GV, hỏi các HSSV khóa trước, hỏi các nhân viên y tế, hỏi chính người bệnh và người nhà bệnh nhân.
+HỌC cách nói: giao tiếp với bệnh nhân/người nhà, với các nhân viên y tế để gây thiện cảm và tạo ra các cơ hội học tập;
+HỌC cách làm: thực hành các kỹ năng theo hướng dẫn của GV/cán bộ hướng dẫn và thường xuyên dùng bảng kiểm để tự đánh giá bản thân;
+HỌC cách dạy: học cách hướng dẫn lại cho các HSSV năm sau là cách rất hữu hiệu để giúp bạn lưu giữ kiến thức lâu hơn và thành thạo kỹ năng hơn.
 LÂM SÀNG là trực tiếp đến tận giường bệnh để khám và chữa bệnh.
+Đến bệnh viện, bạn cần:
◊ Tự đặt ra mục tiêu cho từng ngày đi lâm sàng nhằm hoàn thành mục tiêu thực hành lâm sàng của từng môn và nghiêm túc thực hiện để đạt được các mục tiêu đã đề ra;
◊ Tập trung hoàn thành các chỉ tiêu lâm sàng theo yêu cầu và chủ động học nhiều hơn những gì được yêu cầu;
◊ Tranh thủ mọi cơ hội để học tại giường bệnh: mỗi người bệnh là một bài học;
◊ “Bám” bệnh nhân đến cùng để học: nếu có thể, nên theo sát bệnh nhân từ khi họ bắt đầu nhập viện đến khi ra viện, như vậy bạn sẽ có một bức tranh đầy đủ về bệnh nhân đó, từ tiền sử, bệnh sử đến diễn biến của bệnh, cách chẩn đoán cũng như phương pháp điều trị, chăm sóc và các đáp ứng của bệnh nhân trong khi nằm viện, cách tư vấn cho bệnh nhân trước, trong và sau khi ra viện…
◊ Học những điều cụ thể ở từng người bệnh, mọi thứ trên lâm sàng phải cân-đo-đong-đếm được, không mơ hồ chung chung như lý thuyết. Ví dụ: khi tư vấn dinh dưỡng cho người bệnh thì không thể hướng dẫn ăn vào 200 kcal được mà phải nói rõ là ăn một bát cơm, hay một lạng thịt; hay khi nói bệnh nhân sốt thì phải nói nhiệt độ là bao nhiêu?
LÂM SÀNG chính là những điều rất cụ thể biểu hiện trực tiếp ở từng bệnh nhân.
+Hãy đặt mình ở những vị trí những nhân vật khác nhau trong mỗi tình huống cụ thể:
◊ Khi đặt mình trong vai trò là một nhân viên y tế thực sự, bạn hãy xác định những việc mình cần làm với bệnh nhân cụ thể đó?
◊ Trong vị trí của người bệnh, bạn sẽ mong đợi những gì từ người nhân viên y tế? Từ đó, bạn sẽ hình thành cho mình những thái độ đúng mực trong quá trình cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người bệnh; Trao đổi với GV, các HSSV cùng khóa hoặc khóa trên về cách giải quyết vấn đề đối với từng bệnh nhân cụ thể.
 Ở BỆNH VIỆN. Bệnh viện là nơi trực tiếp cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người bệnh. Mỗi bệnh viện đều có đặc điểm riêng, hoàn cảnh riêng và có những điều kiện cụ thể về các nguồn lực và về bệnh nhân. Mỗi bệnh viện là một xã hội thu nhỏ, ở đó HSSV sẽ học được nhiều điều bên cạnh lý thuyết đã học, phát triển và hoàn thiện nhiều kỹ năng thông qua quan sát, thực hành kỹ năng chuyên môn và xử lý tình huống.
+Để sử dụng hiệu quả thời gian học ở bệnh viện, bạn nên:
◊ Tuân thủ các nội quy, quy định của bệnh viện;
◊ Tự bảo vệ mình trước những nguy cơ lây bệnh hoặc các nguy cơ thiếu an toàn khác;
◊ Đảm bảo các quyền của khách hàng/bệnh nhân khi có HSSV thực tập;
◊ Tranh thủ mọi cơ hội để học, đặc biệt trong các buổi trực;
◊ Đặt ra mục tiêu và theo đuổi đến cùng: thực hành đúng từ những điều cơ bản nhất và đơn giản nhất, không được thực hiện qua loa. Việc hoàn thiện các kỹ năng cơ bản giống như những bước đi đầu tiên trên con đường dẫn đến thành công trong sự nghiệp của bạn sau này. Đừng ngại ngùng khi làm sai mà quan trọng hơn là biết sửa sai;
◊ Con đường ngắn nhất giúp bạn hoàn thiện các kỹ năng lâm sàng là luôn nghiêm túc tự đánh giá mức độ hoàn thiện kỹ năng lâm sàng của bản thân theo các bảng kiểm, quy trình chuẩn, kết hợp quan sát và đánh giá thực hành lâm sàng của các HSSV khác để tự đúc rút kinh nghiệm, tự tin thể hiện mình và luôn chú ý phát huy những việc đã làm tốt, tập trung để cải thiện những điều mình làm chưa chuẩn mực;
◊ Tích cực trao đổi với các cán bộ bệnh viện trực tiếp điều trị để học hỏi các kinh nghiệm giải quyết vấn đề trên bệnh nhân cụ thể;
◊ Rèn luyện thái độ và tác phong làm việc nghiêm túc ngay từ những ngày đầu đi thực hành ở bệnh viện;
◊ Tham gia vào một số hoạt động khác của bệnh viện để chia sẻ công việc và gây dựng quan hệ với nhân viên của bệnh viện, từ đó sẽ tạo thêm nhiều cơ hội tốt cho bạn để học các kỹ năng chuyên môn, đồng thời cũng giúp bạn hiểu được thực tế các công việc phải làm của một cơ sở y tế.
+Không nên:
◊ Phê phán khi thấy nhân viên bệnh viện làm khác với những gì mình học. Hãy trao đổi với GV hoặc cán bộ hướng dẫn lâm sàng và tế nhị tìm ra lý do của sự khác biệt đó để có cách làm đúng nhất;
◊ Bình luận về tình trạng bệnh trước mặt bệnh nhân;
◊ Ngại ngần khi phải tiếp xúc hay bắt chuyện với bệnh nhân. Hãy coi họ như những người thân trong gia đình bạn. Đừng chán nản khi thấy buồng bệnh đông, hãy cố gắng len lỏi vào và tìm cho mình một chỗ đứng để có thể tiếp cận được với bệnh nhân;
◊ Nản chí khi thấy bạn khác biết nhiều hơn mình. Kiến thức lâm sàng mênh mông, người này biết nhiều hơn người kia một chút là chuyện bình thường. Điều quan trọng là bạn cần chủ động để học được càng nhiều càng tốt ngoài những điều mà GV yêu cầu. Không nên bỏ qua cơ hội thảo luận/giao ban chuyên môn với các nhân viên của bệnh viện, với các HSSV khóa trước hoặc với HSSV cùng khóa.